Ο όρος Γεωργία 4.0 (συνώνυμος του «ευφυής γεωργία» ή «ψηφιακή γεωργία») χρησιμοποιείται κατ’ αντιστοιχία του όρου Βιομηχανία 4.0 για να υποδηλώσει την δικτύωση, «εσωτερική» και «εξωτερική», όλων των διαδικασιών της πρωτογενούς, γεωργικής παραγωγής. Είναι ουσιαστικά η εξέλιξη της «γεωργίας ακριβείας» η οποία συνδυάζεται με ευφυή δίκτυα και εργαλεία διαχείρισης δεδομένων με στόχο να ανταποκριθεί στην παγκόσμια πρόκληση για την ανάπτυξη μίας φιλικής προς το περιβάλλον γεωργίας που θα είναι σε θέση να καλύψει της διατροφικές ανάγκες ενός πληθυσμού περίπου 10 δισεκατομμυρίων ανθρώπων που προβλέπεται για το έτος 2050. Σε αυτό το πλαίσιο επιδιώκει να βελτιώσει και να κάνει περισσότερο αποδοτική τη χρήση των φυσικών πόρων, να συμβάλλει στην αειφόρο χρήση της γης, να αυξήσει την απόδοση της καλλιέργειας με παράλληλο χαμηλό περιβαλλοντικό αποτύπωμα (επιβάρυνση) και να υποστηρίξει (βελτιώσει) το εισόδημα των παραγωγών. Το AGRO4+ στοχεύει στην υποστήριξη των στόχων αυτών με τη δημιουργία μίας ερευνητικής υποδομής με υλικοτεχνικό εργαστηριακό υπόβαθρο και (άυλη) ηλεκτρονική παρουσία.
Το τμήμα της υποδομής σε ηλεκτρονική μορφή περιλαμβάνει ουσιαστικά τρεις διαδικτυακές πλατφόρμες για την υποστήριξη: α) της λήψης μίας απόφασης επένδυσης στο πεδίο της «ψηφιακής γεωργίας», β) της υλοποίησης της επένδυσης με εφαρμογή τεχνικών «ψηφιακής γεωργίας» και «γεωργίας ακριβείας» στην καλλιέργεια και γ) της διαχείρισης της επένδυσης (καλλιέργειας, προϊόντος).
Η λήψη απόφασης υποστηρίζεται με την πρόσβαση σε μία πληθώρα δεδομένων τόσο γεωπονικών (ποικιλίες, χαρακτηριστικά, απαιτήσεις εγκατάστασης καλλιέργειας, εχθροί, ασθένειες, ζιζάνια, φυτοπροστασία, κανόνες βιολογικής καλλιέργειας κ.λπ.) όσο και δεδομένων αναφοράς για την περιοχή (γεωλογικά και κλιματικά δεδομένα, στατιστικά δεδομένα, υποδομές και μεταφορές κ.λπ.) τα οποία συμπληρώνονται και από δεδομένα νομικής φύσης (χρήσεις γης, προστατευμένες περιοχές, σχετική νομοθεσία κ.λπ.).
Η υλοποίηση της επένδυσης υποστηρίζεται με την εγκατάσταση και δικτύωση αισθητήρων στον αγρό για τη διαρκή συλλογή δεδομένων της φυσιολογίας των φυτών, των συνθηκών εδάφους και τις ατμοσφαιρικές συνθήκες. Επιπλέον επιτόπια δεδομένα θα συλλέγονται από αυτόνομα ρομποτικά συστήματα εδάφους (agribots) και αέρος (drones) με κατάλληλο εξοπλισμό. Τα παραπάνω δεδομένα θα συμπληρώνονται από περιοδικές δειγματοληπτικές εργαστηριακές μετρήσεις και αναλύσεις που παρέχονται από τα εργαστήρια των συνεργαζόμενων φορέων με τον υπάρχοντα εξοπλισμό τους, ο οποίος κατά περίπτωση θα συμπληρωθεί για τις ανάγκες του έργου. Στόχος είναι η δημιουργία ενός πλήρους, «ευφυούς» συστήματος γεωργικής παραγωγής που στηρίζεται στη διαχείριση των εισροών σε ένα αγρό σύμφωνα με τις πραγματικές ανάγκες της καλλιέργειας τόσο χωρικά όσο και χρονικά. Για τον στόχο αυτό θα αναπτυχθούν κατάλληλοι ειδικοί αλγόριθμοι για τη διαχείριση και επεξεργασία των δεδομένων, καθώς και μοντέλα πρόβλεψης με σκοπό τον προγραμματισμό και αυτοματοποίηση των καλλιεργητικών διαδικασιών και εργασιών, την παροχή εργαλείων για τη βέλτιστη διαχείριση των φυσικών πόρων και τον περιορισμό των εισροών στον αγρό. Παράλληλα θα παρέχεται η κατάλληλη τεκμηρίωση της παραγωγής που αποσκοπεί να προσδώσει προστιθέμενη αξία στο προϊόν (δυνατότητα πιστοποίησης, ιχνηλασιμότητα, αποτύπωμα άνθρακα κ.λπ.).
Η διαχείριση της επένδυσης υποστηρίζεται με την παροχή αυτοματοποιημένου προγραμματισμού απαιτούμενων εργασιών (ημερολόγιο καλλιεργητή), τη δυνατότητα οικονομικής παρακολούθησης της παραγωγής (διαχείριση αποθεμάτων, προγραμματισμός προμηθειών, διαχείριση συμβολαίου συμβολαιακής γεωργίας κ.λπ.) αλλά και την πρόσβαση σε δεδομένα εμπορίου (σκευάσματα φυτοπροστασίας, λιπάσματα κ.λπ.) με εμπλουτισμένη πληροφορία (καταλληλότητα, χρήση κ.λπ.) καθώς και την αυτοματοποιημένη έκδοση εγγράφων (όπου απαιτούνται).
Για την ανάπτυξη της υποδομής ως πιλοτική καλλιέργεια θα χρησιμοποιηθεί η αμπελουργία με δεδομένο το ιδιαίτερο ενδιαφέρον της Περιφέρειας Α.Μ.Θ. στην οινοποιία (στρατηγική RIS3).
